Aklınızdan geçenin başınıza gelmesi bazen aklınızdan geçenin başınıza geleceğine fena halde inanmanızla ilgilidir. Bu inançtan kaynaklanan davranışlar da tahmin edilen şeyin gerçekleşmesine hizmet edebilir. Bu durum kendini gerçekleştiren kehanet veya Pygmalion etkisi olarak bilinir.
Bu tarz kehanetler her zaman olumsuz değildir. Olumlu beklentiler kişiye, hedefine ulaşma yolunda daha başarılı olmasına yardım edecek eylemler planlaması için ilham verebilir. Negatif beklentilere dayanan bir kehanet ise kişiyi geride tutabilir ve bütün potansiyeline ulaşmasına engel olabilir.
Bir şeyin doğru olduğuna inanırsanız o şey doğru imiş gibi davranabilirsiniz. Eylemleriniz, bilinçli veya bilinçsiz olarak, tahmininizi haklı çıkaracak yönde olabilir. Sonucun beklediğiniz gibi olmasının nedeni, tahmininize uygun hareketler yapmanız olabilir. Bu durumun özü budur.
Bir şeyin şu veya bu yönde olması elbette ki sadece düşüncelerimize, bakış açımıza bağlı değildir. Ancak bunları hafife almak da doğru değildir. Düşüncelerimiz hayatımızın gidişatı üzerinde belli bir etkiye sahiptir.
Başlangıçtaki birkaç küçük aksilik yüzünden bütün gününüzün berbat geçeceğine karar verirseniz o günün güzel geçmesi için hiçbir şey yapmayabilirsiniz. Hatta düşündüğünüzden de berbat geçmesine yol açacak şekilde hareket edebilirsiniz. Bir işe alınmayacağınızdan emin olursanız görüşme için yeteri kadar hazırlanmayabilir veya gerektiği gibi giyinmeyebilirsiniz. Bir sınavdan iyi not alacağınız konusunda umutsuzsanız gereken gayreti göstermeyebilirsiniz. Sonuç düşündüğünüz gibi olduğunda tahmininiz gerçekleştiği için kendinizi tebrik ederken, gerçekleşmesi için elinizden geleni yaptığınızın farkında bile olmayabilirsiniz. Ya da gerçekleşmemesi için hiç uğraş vermediğinizin..
Kendini gerçekleştiren kehanetler temelde 2 farklı şekilde olabilir: Kendinize empoze ettikleriniz ve başkalarının size empoze ettiği. Birincisi kendi beklentilerinize, ikincisi başkalarının ne olmasını beklediğine dayanır.
Başkalarının olumsuz beklentileri de kendinizinkilerin yaptığı etkiyi yapar. Çevrenizdekilerin belli bir konuda başarısız olacağınızı veya bir hayalinizin saçma olduğunu sıklıkla yinelediklerini düşünün. Aslında aynı fikirde olmasanız halde bir süre sonra bundan etkilenip en azından "Acaba?" demeye başlayabilirsiniz. Ve mesela size 10 numara bir hayal gibi gelen hayalinize kuşkuyla bakmaya başlayabilirsiniz. Bu da onu gerçekleştirmek için bir şeyler yapmanızı, yeterince çaba göstermenizi engelleyebilir.
Kendini gerçekleştiren kehanet karmaşık bir olgudur. 1'den fazla psikolojik katman içerir. Belirli bir beklentiye odaklandığınız zaman zihniniz, beklentinizde haklı çıkmanıza yol açacak ayrıntılara odaklanır. Ciddi bir hastalığınız olduğunu düşünelim. Zamanla iyileşeceğinizi umut etmek, buna inanmak iyileşmeyi garanti etmez. Ama siz bu inanca bağlı olarak, iyileşmenize katkısı olacak şekilde hareket ederseniz bunun olumlu sonuca katkısı olabilir.
Kendini gerçekleştiren olumsuz kehanetlerden kaçınabilmek için, bunların muhtemel etkisini anlamaya çalışın. Sizi engelleyebilecek, potansiyelinizi sınırlayabilecek beklenti ve inançlarınızın farkında olun. Ve bunları değiştirmek için çaba gösterin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder