Overthinking (Aşırı Düşünme)

Aşırı düşünme veya overthinking en basit tanımıyla aynı şey üzerinde tekrar tekrar düşünme veya kaygılanma halidir. Bu durum kişinin endişeleri yüzünden felce uğramasına veya karar vermek ya da eyleme geçmekte güçlük çekmesine yol açabilir. 

Ev veya araba almak, üniversite seçmek, evlenmek ya da boşanmak, işte veya kariyerde değişiklik yapmak gibi önemli kararlar dikkatli ve kapsamlı bir değerlendirme gerektirir. Çoğu kişi bu gibi durumlarda tüm olası sonuçlar üzerinde düşünür ve bu mantıklıdır. Ancak bazen, belirli düşüncelerin kafada tekrar tekrar dönmesini engellemek zor olabilir. Küçücük tercihler üstünde bile durmak, bunların sonuçlarını çok fazla merak etmek kişinin hareketsizlikten donup kalmasına yol açabilir. 

Hemen herkesin kendi kafasının içine fazla girdiği zamanlar olabilir ve bu normaldir. Ancak durum yaşamın ilişkiler, iş hayatı, uyku düzeni, sağlık ve diğer yönlerini kesintiye uğratmaya başlarsa ruminasyon veya overthinking olarak adlandırılan durum ortaya çıkar. 

Aşırı düşünmek genellikle geçmiş hakkında uzun uzun düşünmek veya gelecek hakkında endişelenmek şeklinde görülür. Bu durumla başa çıkmakta zorlanırsanız kendinizi bir çıkmazda sıkışmış hissedebilir ya da hiçbir harekette bulunamayacak durumda olabilirsiniz. Takıldığınız düşünceleri aklınızdan çıkarmakta, başka bir şeye konsantre olmakta güçlük çekebilirsiniz. 

Belli bir konu üzerinde aşırı derecede düşünmek strese neden olmakla beraber, her stres kötü değildir. Kısa vadede stres unsuru olan bir durum hakkında çok fazla düşünmek kişiyi harekete geçmeye sevk edebilir. Örneğin yaklaşmakta olan bir iş sunumuyla ilgili gerginlik daha çok, daha sıkı çalışmaya ve daha iyi bir sonuç almaya yol açabilir. Fazla düşünmek bazen insana değerleri ve kişisel gelişim alanları hakkında fikir verebilir. 

Aşırı düşünmek her zaman, her durumda kötü değildir. Ancak, harekete geçmeyi önlediğinde veya günlük yaşama ya da refaha müdahale ettiğinde sağlıksız hale gelir. 

Aşırı Düşünme Belirtileri

* Aynı düşünceler, korkular veya kaygılar üzerinde tekrar tekrar düşünmek

* Geçmişte yaşanmış kötü bir olayın zihinde tekrar tekrar, detaylı olarak canlandırılması

* En kötü, en olumsuz senaryoları hayal etmek

* Bir şeyi, başka bir şeye odaklanmakta zorluk çekecek kadar fazla düşünmek

* Geçmiş veya geleceğe dair olumsuz düşüncelere çok fazla zaman harcamak

* Zaten makul çözümler belirlenmiş bir durum hakkında düşünmeye devam etmek

* Düşünceler yüzünden kendini üzgün veya depresif hissetmek

* Sürekli aynı konu üzerinde düşünmekten ötürü bir sonraki önemli konuyu değerlendirmeye, düşünmeye geçememek

Neden Bazı Şeyleri Gereğinden Fazla Düşünürüz?

Bir görüşe göre, aşırı düşünmek bir durumu kontrol altında tutmaya çalışmanın ve bundan sonra yapılacaklar konusunda daha güvenli hissetmenin bir yolu olabilir. Bir konuya yoğunlaşıp çok fazla düşündüğünüzde, beyniniz olası senaryoların birinden diğerine geçerek ve ne olacağını tahmin etmeye çalışarak endişenizi azaltmaya çalışır.

Ancak, gereğinden fazla düşünmek, sıklıkla bu halde takılıp kalmaya ve ilerlemekte, harekete geçmekte gecikmeye yol açar. Aşırı düşünmek genellikle verimsizdir. Hemen her zaman, zihnin başka bir endişeli soru üretmesine sebep olur.

Araştırmacılar bazı kişilerin ruminasyon yapma olasılığının diğerlerine göre daha yüksek olabileceğine inanıyor. Örneğin mükemmeliyetçi insanlar ve aşırı başarılı olanlar, başarısız olmaktan korktukları ve kontrolü mükemmel bir şekilde ele geçirme ihtiyacı duydukları için fazla düşünmeye eğilimli oluyorlar. Bu da kararların ve hataların tekrar edilmesine veya eleştirilmesine yol açıyor. 

Sonuç

Overthinking (Aşırı düşünmek) düşüncelerinizin ve kaygılarınızın sonsuz bir döngüde dönüp durmasıdır. Bu durum sizi bir sonraki adımlara hazırlamak yerine korkuya kapılmanıza neden olup, eylemsizliğe yol açabilir. 

Aynı konuda çok fazla düşünmek depresyon, anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunlarının erken bir göstergesi veya belirtisi olabilir. Bu tür sorunlardan kaynaklanabilir ve bunların ağırlaşmasına yol açabilir.