17 Aralık 2023 Pazar

Radyo Tiyatrosu



Televizyon ve internetin; Twitter ve Facebook gibi sosyal medya platformlarının olmadığı 1920'li yıllarda insanların eğlenceli kaynağı radyo idi. Radyo tiyatrosu, bu dönemlerde ortaya çıkmış bir sanat formudur. Radyo için özel olarak yazılmış olan ilk drama "A Rural Line on Education" idi. 1921'de ABD Pittsburgh'daki bir radyo kanalında  yayınlandı. Çığır açan bu oyunun konusu, 2 çiftçi arasındaki bir telefon görüşmesi idi.  Hattı kullanmak isteyen başka kişiler yüzünden sürekli olarak kesintiye uğrayan bir görüşme idi bu. 



Radyo tiyatroları kısa süre içinde popüler hale geldi. 1930 yılında ülke genelinde, her gün düzinelerce radyo draması yayınlanıyordu. Bunlar pembe dizi, western, komedi, polisiye, antoloji gibi farklı tarzlarda oyunlardı. Bu dönemde, tüm radyo programlarının yüzde 14'ü bu tarz yayınlardan oluşuyordu. 


Bu tür tiyatrolar akustik performansa dayalıdır. Hikaye yaratıcı diyaloglar, ses efektleri ve müzikle anlatılır. Bir hikayeyi bu şekilde anlatmak için daha az oyuncuya ihtiyaç duyulur. Zira bir oyuncu (ses sanatçısı demek daha doğru olur belki) sesini değiştirerek 1'den fazla karakteri üstelenebilir. 


Televizyonun icadı ve ilerleyen yıllarla gelen teknolojik seyirlik imkanlarının etkisiyle radyo dizilerinin popülaritesi giderek azaldı. Ama bu akustik performans sanatı hiçbir zaman ortadan tamamen kaybolmadı. Sesli dramalara hala çevrim içi olarak ulaşılabiliyor ve bunları dinleyenler var. Özellikle de yatınca, galiba. Son zamanlarda ben de dinliyorum fakat çoğu zaman uykuya çabuk daldığım için hiç birini bir gecede bitirdiğimi hatırlamıyorum. 



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder